نظامنامه قانون دفتر اسناد رسمي

نظامنامه قانون دفتر اسناد رسمي
مصوب 1316,00,00با اصلاحات و الحاقات بعدي

وزارت عدليه نظر بمواد (۹- ۱۰- ۱۵ -۲۰ -۲۱- ۲۲- ۲۴- ۳۶- ۵۳ - 57 قانون دفتر اسناد رسمي مقرر ميدارد:

فصل اول
در ترتيب و طرز آزمايش يكسال مندرج در شق ۴ از ماده ۹

ماده ۱ـ داوطلبان سردفتـري درجه دوم مشمول شق ۴ از ماده ۹ بايستي در يكي از دفاتر اسناد رسمي كه در ولايات رئيس اداره ثبت محل و در مركز رئيس امور ثبت اسناد مقتضي بداند براي مدت يكسال مشغول فراگرفتن اطلاعات لازمه باشند.

ماده ۲ـ سردفتران موكلفند داوطلب معرفي شده را بسمت عضو موظف در دفتر خود بپذيرند

ماده ۳ـ در تمام يكسال دوره آزمايش داوطلب مكلف است در ساعت كار دفتر در دفترخانه كه معين شده حاضر و تحت هدايت سردفتر انجام وظيفه نمايد

ماده ۴‌ـ پس از انقضـاء دوره آزمايش سردفتري كه داوطلب باو معرفي شده گزارشي راجع بطرز رفتار و ترقيات عملي او با اظهار نظر تهيه و بوسيله ثبت محل باداره امور ثبت اسناد ارسال خواهد داشت

ماده ۵ـ داوطلبان مكلفند نظامات و مقررات مربوطه به شعبه تعليمات كانون سردفتران را نيز رعايت كنند.

فصل دوم
در امتحانات داوطلبان سردفتري درجه سوم و دفترياري درجه اول مندرج در شق ۳ از ماده ۱۰

ماده ۶ـ امتحان مندرج در شـق ۳ از ماده۱۰ در مركز بعمل خواهد آمد

ماده ۷ـ برنامه امتحانات داوطلبان سردفتري درجه سوم و دفترياري درجه اول عبارت است از:
۱ـ قانون مدني
۲ـ قانون و نظامات راجع بدفاتر اسناد رسمي
۳ـ قوانين و نظامنامه‌هاي ثبت اسناد و املاك
۴ـ كليه قانون اصول محاكمات حقوقي
۵ـ كليه قوانين تجاري و بالاختصاص امور راجعه بشركتها و شناسائي اسناد تجاري

ماده ۸ـ امتحان كتبي و شفاهي بوده و حداكثر نمرات پنج است- 5- خيلي خوب- چهار- خوب- ۳ كافي- ۲ ناقص ۱- بد است

ماده ۹ـ براي قبول شدن در امتحان حداقل معدل امتحان نبايد از سه كمتر باشد معهذا هر داوطلبي كه داراي يك نمره يك يا دو نمره دو باشد مردود است ترتيب امتحان و تجديد امتحان داوطلبان مطابق مقررات امتحاني وزارت معارف خواهد بود

ماده ۱۰ـ هيئت ممتحنه بحكم وزارتي از بين اعضاء عالي‌ رتبه عدليه و اداره ثبت كل و سردفتران درجه اول معين خواهد شد

ماده ۱۱ـ جلسـات امتحان در مركز هر سه ماه يكمرتبه در سـال (مهرـ دي ـ فروردين) تشكيل ميشود و در صورتيكه عده داوطلبين زياد باشد ممكن است جلسه فوق‌العاده نيز تشكيل شود.

ماده ۱۲ـ نتيجه امتحان طبق صورت مجلس از طرف هيئت ممتحنه باداره امور ثبت اسناد ارسال خواهد شد.

فصل سوم
در تطبيق درجات سردفتران فعلي با قانون مصوب ۱۵ خرداد ۱۳۱۶

ماده ۱۳ـ تقاضانامه (مطابق نمونه 1) سردفتران بايد داراي ضمائم ذيل باشد:
۱ـ مستندات درخواست از قبيل رونوشت مصدق دانش نامه و ساير مدارك معلومات و سنين سابقه سردفتري.
۲ـ چهارقطعه عكس
۳ـ اگر متقاضي داراي دانشنامه ليسانس از دانشگده هاي خارجه باشد تصديق شوراي عالي معارف حاكي از ارزش دانش نامه مزبور و ترجمه دانش‌ نامه نيز لازم است.

ماده ۱۴ ـ اگر تقاضانامه ناقص باشد اداره امور ثبت اسناد با در نظر گرفتن ارزش مدارك تسليم شده راي خواهد داد.

فصل چهارم
در ترفيع سردفتران و دفترياران

ماده ۱۵ـ عده دفاتر درجه اول و دوم و سوم در هر حوزه ثبتي را وزارت‌عدليه همه ساله تعيين و باداره كل ثبت ابلاغ خواهد نمود

ماده ۱۶ـ سردفتران و دفتريارانيكه خود را مسحق ترفيع ميدانند همه ساله در مهرماه تقاضاي خود را موجها در مركز مستقيما و در ولايات بوسيله رئيس ثبت محل باداره كل ثبت ارسال ميدارند

ماده ۱۷ـ اداره امور ثبت اسناد در آبانماه هر سال صورت اسامي سردفتران و دفترياران كه تقاضاي ترفيع كرده و مستحق شناخته شده باشند مطابق نمونه ۲ ضميمه تهيه و باداره كل ثبت تقديم خواهد داشت
اداره امور ثبت اسناد بايد فهرستي از مشاغل و سوابق سردفتران و دفترياران پيشنهاد شده مبني بر تاريخ ورود بخدمت و ذكر مجازات‌هاي اداري در صورتي كه درباره آنها اجرا شده باشد منضم بصورت فوق نمايد.

ماده ۱۸ـ در صورتهاي پيشنهاد ترفيع مراتب ذيل در ولايات از طرف رئيس ثبت محل و در مركز از طرف رئيس اداره امور ثبت اسناد با قيد مسئوليت تصريح خواهد شد.
۱ـ ميزان كار و فعاليت
۲ـ لياقت
۳ـ وظيفه ‌شناسي
۴ـ مقام علمي و مدارج تحصيلات
۵ ـ رفتار و طرز سلوك اداري و غيراداري
۶ ـ معلومات فني

ماده ۱۹ـ منتها تا آخر آبان ماه هر سال براي رسيدگي و اظهار عقيده نسبت به پيشنهادهاي واصله كميسيوني مركب از مديركل ثبت و دو نفر از اعضاء عالي رتبه عدليه بانتخاب وزارت عدليه تشكيل ميشود

ماده ۲۰ـ كميسيون پس از رسيدگي با رعايت كامل مواد قوانين مربوطه و مخصوصا ميزان كار و لياقت و استعداد آنان عقيده خود را راجع بهر يك از اشخاص ا‌ظهار داشته منتها تا آخر ديماه هر سال بوزارت عدليه تقديم مينمايد و اسامي اشخاصيكه كميسيون نسبت بترفيع آنان راي موافق داده در صورت تصويب وزارت بعنوان جدول ترفيعات اعلام خواهد شد

ماده ۲۱ـ صورتهاي مذكور پس از تصويب مقام وزارت بمنزله تشخيص استحقاق ترفيع پيشنهاد شدگان است ولي عملي شدن ترفيع بدين طريق واقع ميشود كه هر وقت محلي خالي موجود باشد از ميان اشخاصيكه اسمشان در جدول ترفيعات درج شده براي آن محل يكنفر را بر حسب تناسب انتخاب و حكم براي نصب او بان مقام صادر خواهد شد

فصل پنجم
در تشكيلات دفترخانه

يك ـ شرايط عمومي

ماده ۲۲ـ كليه دفترخانه‌ها بايد داراي شرايط ذيل باشند:
۱ـ محل دفتر از حيث بخش و خيابان از طرف ثبت محل تعيين شده باشد.
۲ـ دفترخانه در ساعاتي كه برحسب تقاضاي فصول از طرف اداره ثبت محل اعلام شده باز باشد.
۳ـ دفتر خانه بايد دفتر انديكاتر براي ثبت كليه رسيدها و فرستاده‌ها و بايگاني منظم داشته باشد.

دو ـ شرايط خصوصي دفترخانه درجه دوم

ماده ۲۳ـ دفترخانه درجه دوم بايد داراي شرايط اختصاصي ذيل باشد:
۱ـ داشتن لااقل 3 اطاق تميز آبرومند كه يكي منحصر بسردفتر و دو اطاق ديگر مخصوص دفترخانه و انتظار مراجعين باشد.
۲ـ تهيه كليه مكاتبات اداري توسط منشي خو‌ش ‌خط.

سه ـ شرايط خصوصي دفترخانه درجه اول
۱ـ علاوه بر سه اطاق مندرج در شق يك از ماده ۲۳ دفترخانه درجه اول بايد اطاق ديگري هم داشته باشد كه بتواند مطالب خصوصي اشخاص را در آن استماع كند.
۲ـ داشتن ماشين تحرير براي كليه مكاتبات اداري

فصل ششم
در وظايف دفترياران

ماده ۲۴ـ در صورتيكه دفترخانه نماينده نداشته باشد نگاهداري نسخه ثاني دفتر ثبت اسناد و دفتر نماينده عايدات و دفتر گردش تمبر و دفتر ثبت مكاتبات مندرج در ماده ۲۳ قانون دفتر اسناد رسمي بعهده دفتريار خواهد بود و چنانچه دفترخانه با داشتن دفتريار نماينده هم داشته باشد سواي نسخه ثاني دفتر اسناد رسمي و دفتر گردش تمبر كه بعهده نماينده خواهد بود نگاهداري ساير دفاتر فوق بعهده دفتريار است.

ماده ۲۵ـ علاوه بر وظايف مندرج در ماده قبل دفتريار موظف است امور مرجوعه از طرف سردفتر را انجام و در غياب او نيز كليه وظايف قانوني سردفتر را ايفاء نمايد.

فصل هفتم
در طرز تعقيب و مجازات انتظامي سردفتران و دفترياران

ماده ۲۶ـ براي تعقيب انتظامي سردفتران و دفترياران تمام كشور يك محكمه بدوي و يك محكمه تجديد نظر دائمي در مركز تشكيـل ميشود.

ماده ۲۷ـ هر يك از محاكم بدوي و تجديد نظـر داراي۳ نفر عضـو خواهد بود.

ماده ۲۸ـ براي تشكيل محكمه بدوي همه ساله بحكم وزارتي پنج نفر با نمره ترتيب معين ميشوند كه محكمه از سه نفر اول تشيكل ميشود و هر يك از آنها در موردي كه معذور باشند بترتيب نمره از مابقي محكمه تكميل خواهد شد.

ماده ۲۹ـ براي تشكيـل محكمه تجديد نظر همه ساله دو نفـر عضو عالي‌ رتبه بحكم وزارتي تعيين ميشوند كه بانضمام يك نفر از اعضاء محكمه بدوي كه به قرعه معين خواهد شد به تشكيل محكمه مبادرت و ايفاي وظيفه نمايند.

ماده ۳۰ـ وظايف مدعي عمومي محاكم فوق را يكنفر از اعضاي اداره امور ثبت اسناد كه بطور ثابت انتخاب ميشود عهده‌ دار خواهد بود.

ماده ۳۱ـ ادعانامه و مستندات آن پس از تنظيم بمتخلف ابلاغ ميشود:

ماده ۳۲ـ جواب ادعانامه مدعي‌العموم بايد در ظرف ده روز بمحكمه تسليم شود و در صورتيكه شخص مورد تعقيب خارج از مركز باشد رونوشت ادعانامه و اسناد و مدارك بوسيله رئيس ثبت محل ابلاغ خواهد شد كه از تاريخ ابلاغ تا ده روز جواب خود را باداره ثبت محل تسليم دارد.

ماده 33ـ هركاه [هر گاه] متخلف در ظرف مدت معين جواب ادعانامه را نداد محكمه با ملاحظات مدارك و اسناد موجوده بصدور راي مقتضي مبادرت خواهد نمود راي محكمه بدوي تا درجه سه نسبت بسردفتر يا دفتريار مورد تعقيب قطعي است

ماده ۳۴ـ حكم محكمه به متخلف و مدعي‌العموم ابلاغ خواهد شد

ماده ۳۵ـ اعتراض بحكم بدوي بايد در ظرف ده روز از تاريخ ابلاغ حكم بعمل آيد

ماده ۳۶ـ هر سردفتر و دفترياريكه سه دفعه محكوميت از درجه چهار ببالا پيدا كند در دفعه چهارم بانفصال دائم محكوم خواهد شد

فصل هشتم
در تعرفه حق‌التحرير دفترخانه‌ها

ماده ۳۷ـ حق‌التحرير اسناد در دفترخانه‌ها بقرار ذيل است:

الف ـ اسناد ذمه مطلق:

ب ـ اسناد شرطي و ذمه مشتمل بر رهن و وثيقه و اسناد معاملات قطعي اعم از منقول و غيرمنقول:

ج ـ اجاره نامه مستغلات و اشياء منقوله

د ـ اجاره نامه املاك مزروعي:

هـ - وكالتنامه

و ـ در مورد اسناد متفرقه و قراردادها و اسناد ترك دعوا و صلح نامه و تقسيم ‌نامه و وصيت نامه و وقف‌ نامه و شركت نامه و امثال اينهـا كه تنظيـم اينگونه اسناد محتاج باطلاعات حقوقي و فني است چنانچه متن سند در خارج تنظيم و براي ثبت آن بدفترخانه مراجعه شده باشد حق‌التحرير بترتيب ذيل دريافت ميشود
براي اوراق متفرقه كوچك نيم ورقي پانزده سطري كه هر سطر اقلاسي كلمه داشته باشد صفحه ۱۰ ريال
براي اوراق متفرقه بزرگ تمام ورق ۲۷ سطري كه هر سطر اقلا پنجاه كلمه داشته باشد هر صفحه سي‌ ريال.
كسرصفحه در صورتيكه از نصف كمتر باشد حساب نميشود و در صورتيكه از نصف زيادتر باشد صفحه تمام حساب ميشود در صورتيكه سردفتر خود بتنظيم و انشاء سند مبادرت نمايد علاوه بر حق‌التحرير از روي عده صفحات بترتيب مذكور در فوق حق‌الزحمه تنظيم سند را هم برضايت طرفين كه قبل از تنظيم بايد معين شود دريافت خواهد داشت.

تبصره ـ دفترخانه بابت قيمت هر يك از قبوض اقساطي و حق‌التحرير آن پانزده دينار دريافت ميدارد

ماده ۳۸ـ تخلف از مقررات اين تعرفه مستلزم مجازات از درجه سه ببالا است

فصل نهم
در سهميه سردفتران و دفترياران

ماده ۳۹ـ سهميه دفتريار درجه اول دو ثلث و سهميه دفتريار درجه دو سه ربع از حق‌السهم سردفتر از محل فروش تمبر است.

تبصره (الحاقي 05/07/1317)ـ چنانچه دفتريار درجه اول مامور دفترخانه درجه دوم بدون پروانه معاملات و دفتريار درجه دوم مامور دفترخانه درجه اول يا دفتريكه در حكم درجه اول است باشد سهم دفتريار درجه اول سه ربع و سهم دفتريار درجه دوم دوثلث از حق‌السهم سردفتر از محل فروش تمبر خواهد بود.

ماده ۴۰ـ در مورد شق اول از ماده ۴ قانون ثبت اسناد رسمي چنانچه دفتر يا زائد بر يكنفر باشد حقوق او بعهده سردفتر است.

فصل دهم - راجع بطرز رسيدگي بشكايات اجرائي

ماده 41- كلية شكايت مربوطة باجراء اسناد رسمي در مركز بدايره اجراء ثبت ايالتي و در ولايات بدفتر ثبت محل داده ميشود كه براي رسيدگي نزد حاكم بدايت فرستاده شود.

ماده 42- حاكم بدايت آنچه مربوط به بند (ب) از ماده 59 قانون دفتر اسناد رسمي مصوب 15 / 3 / 16 [1316] باشد منفرداً رسيدگي نموده و نسبت بشكاياتي كه مشمول بند الف از ماده مزبوره تشخيص دهد كميسيون حل اختلاف را تشكيل ميدهد.

ماده 43- در موارديكه شكايت واصله از ناحيه متعهدي باشد كه در زندان است حاكم بدايت بايد روي آن قيد كند كه شكايت از ناحيه شخص زنداني است تا در اولين جلسه هيئت خارج از نوبت مورد رسيدگي واقع شود و ساير شكايات بايستي بترتيب شماره و تاريخ مطرح و نسبت بانها اظهار عقيده شود.

ماده 44- هيئت حل اختلاف مذكور در بند الف از ماده 59 قانون دفتر اسناد رسمي مصوب 15 / 3 / 16 [1316] در مركز تشكيل ميشود از رئيس ثبت اسناد ايالتي طهران و حاكم شعبه 10 بدايت و نماينده مدعي العموم بدايت.

ماده 45- هرگاه هيئت حل اختلاف يا حاكم بدايت محتاج به توضيحاتي از اجراء يا طرفين قضيه باشد ميتواند توضيحات لازمه را از اشخاص مربوطه بخواهد

وزير عدليه دكتر متين دفتري